“Ik vind het zo moeilijk om een antwoord te geven,” zegt ze met een zucht, “als ik zeg dat het goed met me gaat, dan denkt iedereen opgelucht dat ik het ergste gehad heb en mijn leven weer kan oppakken, en als ik zeg dat het slecht gaat, dan voelen mensen zich ongemakkelijk en ik wil de sfeer niet verpesten. Dus ik mompel maar wat en hoop dat we het ergens anders over kunnen hebben. Ik wil niet zielig doen of zielig gevonden worden.”

Herkenbaar? Wie rouwt, ervaart dat positieve en negatieve gevoelens je dag kunnen kleuren en dat ze naast elkaar kunnen bestaan. Ze MOETEN er juist allebei zijn, anders kom je niet verder. Je bent aan de ene kant volop bezig met je verlies en aan de andere kant richt je je op de toekomst zonder degene die je hebt verloren. Je kunt het vergelijken met een roeiboot met twee peddels: als je slechts één van de twee hanteert, zul je in een kringetje ronddraaien en kom je niet vooruit. Als je besluit om ze beide te gebruiken leidt dat tot voortbewegen.

Als mensen oprecht geïnteresseerd zijn in hoe jij je voelt, mag je eerlijk zijn in je antwoord en recht doen aan je gevoelens. Misschien helpt het om iets te antwoorden in de trant van ‘Gisteren ging het helemaal niet, maar vandaag heb ik een goede dag!’

Zo kun je zelf aangeven dat het roeien met twee riemen onderdeel is van het leven van alledag. Dat het niet elke dag slecht gaat, maar dat je er ook nog niet bent als het een dag goed met je gaat. Rouwen is hard werken.

Na het overlijden van zijn vrouw kampt Frits Spits met hetzelfde dilemma, vertelde hij onlangs in een interview. Hij besloot dat zijn antwoord zou zijn, dat het ‘gemiddeld’ met hem gaat.

Ten slotte heb ik nog een tip voor de omgeving van iemand met een verlies: Vraag eens hoe het vandaag met iemand gaat en laat daarmee merken, dat jij snapt dat dat per dag heel verschillend kan zijn!